“خانه” نه صرفاً به‌عنوان گونه‌ای از معماری، بلکه به‌عنوان جزئی از ما و زندگیِ روزمرهِ ما فراتر از هر مکانی، نسبتِ ما را با خود، دیگران و هستی پیرامون ما شکل می‌دهد.

 اگر به تاریخ معماری معاصر ایران نگاهی کنیم، می‌بینیم که طی چند دهه گذشته، فاصله ما با معنای حقیقی “خانه” چقدر بیشتر شده و قطعاً عوامل اقتصادیِ امروز در این نتیجه، بی‌تأثیر نیست!

 اما در واقع، تغییرات در ساخت و طراحی خانه نه تنها بر اثر تغییرات اقتصادی و نه فقط به دلیل تغییر باور ما صورت‌گرفته و این تغییرات به عوامل متعددی بر می‌گردد که متاسفانه مفهوم “خانه” و “خانه” سازی را به مهم‌ترین زمینه سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل کرده است نه مفهومی عمیق برای زندگی!

 در فرایند طراحی “خــــــــانه شماره ۱۰ جلفا” که در ادامه به معرفی آن پرداخته شده، فرصتی فراهم است برای جستجوی معنایی عمیق‌تر از “خــــــــانه”و این پروژه در تلاش است، به مکانی بدل شود که بخشی از آرامش ازدست‌رفته ساکنانش را باز یابد. با بررسی خانه شماره ۱۰ و مفهوم منحصربه‌فرد طراحی آن با خوگر همراه باشید…

۱-داستان خانه شماره ۱۰ چیست؟

 خانه شماره ۱۰ در جلفا اصفهان قرار دارد و استودیو فضا، رویداد، شهر طراحی این پروژه را به عهده گرفته است.

 در شرایط امروز که ناامیدی‌های فردی و اجتماعی، گسستِ پیوندهای خانوادگی و محلی، شکل‌گیری دو قطبی‌های مختلف در سطح اجتماع، عدم تعلق به مکان و میل به مهاجرت و… پیرامون ما را فراگرفته است، مهم‌ترین مفهوم و داستان شروع این پروژه از نگاه درست کارفرمای فهیم برای درخواست خانه‌ای واقعی برای کسب آرامش شکل گرفت که به‌خوبی توسط معمارها در پروژه نمود پیدا کرده است.

 ۲-تماشای خانه شماره ۱۰ از قاب خوگر؟

 خانه‌ای امن برای زندگی و آرامش! خانه شماره ۱۰، بافت بومی قدیمی شهر اصفهان را در آغوش گرفته و خانه‌های قدیمی آجری و حیاط‌دار و پر نور را برای ما تداعی می‌کند.

 خانه جلفا از آن خانه‌هایی است که با دیدن آن حس زندگی می‌گیریم، خانه‌ای که در آن شور زندگی جریان دارد و مانند موسیقی بی کلامی آرامش را به ارمغان می‌آورد!

 خانه جلفا فقط یک خانه نیست! مفهومی است که در زندگی پر چالش امروزی همه به آن نیاز داریم مکانی امن برای فرار از چالش‌های زندگی که ما را در آغوش بگیرد و با سخنان دلگرم‌کننده به ما انرژی ادامه زندگی در این دنیای پرچالش را بدهد!

۳- خانه شماره ۱۰ کجای ایران است؟

خانه شماره ۱۰، در “محله جلفا” و در نزدیکی کلیسای وانک اصفهان واقع شده است.

 تاریخ: ۱۴۰۱-۱۳۹۷ 

 مساحت زمین: ۲۳۵ مترمربع

 مساحت زیربنا: ۴۰۰ مترمربع

 بودجه: ۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال

این خانه به دلیل طراحی زیبا و مفاهیم عمیقی که در طراحی گنجانده رتبه دوم جایزه معمار، در بخش مسکونی تک‌واحدی، ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده است.

۴- چالش‌های طراحی خانه شماره ۱۰؟

 در بافت بومی اصفهان مفهومی که در گذشته از «خانه» و سکونت دائمی وجود داشت، کمرنگ شده و با فضاهای تجاری و توریستی تسخیر شده است. اگرچه ایجاد فضاهای عمومی و زیرساخت‌های گردشگری جنبه‌های مثبت زیادی برای شهر اصفهان دارد، اما این روند در صورت ادامه بدون برنامه‌ریزی و درنظرگرفتن همه جوانب، پیامدهای منفی به دنبال خواهد داشت.

 یکی از مهم‌ترین پیامدهای آن ازبین‌رفتن «بافت اجتماعی» است که با حذف ساکنان دائمی و زندگی روزمره آنها از این بافت حاصل می‌شود، باتوجه‌به هدف اصلی پروژه و معمارها که بازیابی مفهوم “خانه” است چالش اصلی در طراحی خانه جلفا پاسخ به این سؤال است که: 

 باتوجه‌به شرایط حاکم، خانه می‌تواند برای انسانِ امروز، فضای بهتری را برای زیستن و تاب‌آوری در این جغرافیای سخت و در مواجهه با مشکلات فراهم آورد؟

۵- ویژگی بارز خانه شماره ۱۰ از نظر خوگر؟

 در طراحی خانه شماره ۱۰ در نمای بیرونی از آجر برای هماهنگی با بافت بومی شهر صورت‌گرفته تا این خانه تکه‌ای از پازل در بافت محلی به نظر برسد نه قطعه‌ای مجزا و ناهماهنگ! 

از نظر خوگر این هماهنگی با بافت موجود یکی از بارزترین ویژگی‌های این خانه است که اگر دقت کنید به طراحی نمای یکنواخت در حدی توجه شده که حتی درب ورودی خانه که می‌توانست در بافت قدیمی آجری وصله ناجور باشد از طریق شکافی به درون برده شده تا هیچ‌المانی از این وحدت نکاهد.

در نمای بیرونی در سمت دیگر ساختمان نیز اینکار تکرار شده و قاب پنجره‌ها به درون کشیده شده تا هم محرمیت را حفظ کند و سایه ای ملایم ایجاد کند و هم در نما زیبا و هماهنگ‌تر به نظر برسد.

 این هارمونی در درون خانه نیز تکرار شده و به تبعیت از رنگ آجر نما، از پارکت و سطوح چوبی با رنگ روشن استفاده شده و در کل یک حجم هماهنگ و پیوسته را از نظر بصری ایجاد کرده است.

ویژگی بعدی فضای درون‌گرا در طراحی این خانه است که با ترکیب زیبای احجام شکل‌گرفته و علاوه بر اینکه به‌درستی کاربری‌ها و ارتباطات داخلی را شکل داده، فضاهای باز و حیاط مانندی ایجاد کرده که به محرمیت و ورود نور نیز توجه دارد، در تصویر زیر قسمت‌هایی که نور به خانه وارد می‌شود مشخص شده و در حوزه‌های مختلف خانه می‌توانید تأثیر نور و سایه را مشاهده کنید.

 حیاط‌های کوچک با درختان و حوضچه آب قسمت موردعلاقه خوگر است حتماً شما هم دوست دارید پاهایتان را در آب بگذارید و از صدای آب و رقص سایه‌ها لذت ببرید.

 نکته جالب دیگر در طراحی خانه تعریف جایگاه ویژه‌ای برای قسمت غذاخوری است که از دیگر قسمت‌های خانه‌مانند یک منظره قاب گرفته شده دیده می‌شود.

خانه جلفا به ما یاد می‌دهد که برای طراحی خانه و حتی دکوراسیون کمی فراتر فکر کنیم و فراموش نکنیم که هدف معماری فراتر از خلق یک چهاردیواری برای زندگی است! همه ما به خانه‌ای نیاز داریم تا شور زندگی را در ما بیدار کند و یادمان بیاندازد از این فرصت کوتاه به بهترین شکل استفاده کنیم. 

گالری تصاویر خانه شماره ۱۰:
مدارک و نقشه‌های خانه شماره ۱۰: