آشپزخانه‌ای متفاوت با رعایت بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه

ظاهر غذا تقریباً برای تمامی افراد (به غیر از شکموهای حرفه‌ای) اهمیت زیادی دارد. اگر اهل آشپزی باشید، احتمالاً می‌دانید آنچه باعث می‌شود غذا زیباتر به نظر بیاید و چشم اهالی خانه بهتر به جمال آن روشن شود، نورپردازی آشپزخانه است. گاهی همین نور می‌تواند کم‌رنگ یا پررنگ بودن چای شما را هم قضاوت کند. برای این که غذاهایتان زیباتر شوند و بتوانید خوش‌رنگ بودن چای خود را ثابت کنید، باید بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه را بلد باشید و این مقاله به شما در این راه کمک می‌کند. 

اول از همه، انواع نورپردازی آشپزخانه را بشناسید

اصول نورپردازی آشپزخانه به انواع نورپردازی این فضا وابسته است و مسلماً پیش از پرداختن به اصول، ابتدا باید با پیش‌نیازها آشنا شوید. در آشپزخانه‌های امروزی معمولاً از سه نوع نورپردازی استفاده می‌شود که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید:

نورپردازی محیطی یا همان نورپردازی سقف آشپزخانه

این نوع نورپردازی را خارجی‌ها با نام Ambient lighting می‌شناسند و بعید است آشپزخانه‌ای را پیدا کنید که فاقد آن باشد. برای نورپردازی سقف آشپزخانه از انواع و اقسام روشنایی از لامپ‌های LED گرفته تا لوسترها و لامپ‌های فلت سقفی استفاده می‌شود. 

تعداد و جانمایی نورپردازی سقف آشپزخانه به شکل فضا، وسعت و نوع لامپ‌ها بستگی دارد و به‌صورت کلی باید آن‌ها را طوری بچینید که در ترکیب با سایر انواع نورپردازی منجر به روشن شدن بیش از حد آشپزخانه نشوند و در عین حال، نقطه کوری در آشپزخانه باقی نماند.

طبق بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، بهتر است نورهای سقفی را هم‌راستا با لبه کابینت نصب کنید، یعنی بهتر است آن‌ها را از دیوار ۶۰ سانتی‌متر فاصله بدهید. برای تخمین فاصله بین نورهای سقفی نیز باید ارتفاع آشپزخانه را تقسیم بر ۲ کنید. 

نورپردازی موضعی یا زیر کابینتی (Task Lighting)

این نوع نورپردازی بیشتر برای این است که دستتان را هنگام کار نبُرید و نسوزانید. این نوع نورپردازی در آشپزخانه‌های قدیمی کمتر دیده می‌شد؛ اما در حال حاضر یکی از الزامات نورپردازی آشپزخانه است. لامپ‌های LED و هوشمند نواری بهترین گزینه برای نورپردازی زیر کابینتی هستند و می‌توانند به‌صورت مخفی نصب شوند تا به دکوراسیون آشپزخانه لطمه نزنند.

بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، لازم نیست که از این نوع نورپردازی در تمامی قسمت‌های آشپزخانه استفاده کنید و کافی است فقط در قسمتی که غذا آماده می‌شود نصب شوند. همچنین بهتر است که این چراغ‌ها زیر قسمت جلویی کابینت‌های بالایی نصب شوند.

چراغ‌های آویز یا Pendant Lights

این چراغ‌ها یار جدایی‌ناپذیر جزیره و اپن آشپزخانه هستند و تقریباً در تمامی آشپزخانه‌های مدرن یا کلاسیک به‌روز شده پیدا می‌شوند. چراغ‌های آویز بیشتر جنبه تزیینی و نور موضعی کمکی را دارند و طبق بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، وجود آن‌ها یک الزام نیست. البته اگر از جزیره یا اپن برای آماده‌سازی غذا استفاده می‌کنید، وجود این چراغ‌ها واجب است.

برای داشتن یک روشنایی ملایم و دلپذیر، فاصله چراغ‌های آویز تا جزیره یا اپن باید بین ۷۵ تا ۹۰ سانتی‌متر باشد. فاصله بین آن‌ها را هم باید بر اساس قدرت روشنایی آن‌ها و سایز اپن یا جزیره تعیین کنید. فقط حواستان باشد که نزدیک لبه‌ها نصب نشوند و در مرکز اپن یا جزیره قرار بگیرند. 

گام‌به‌گام بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه

معنای آشپزخانه در هر خانه با دیگری تفاوت دارد. در بعضی خانه‌ها آشپزخانه فقط محل آشپزی است و در بعضی خانه‌ها هم تنها جایی است که اعضای خانواده را چند بار در طول روز دور هم جمع می‌کند و فرصت معاشرت را به آن‌ها می‌دهد. گاهی اوقات محل کار هم هست. در ادامه با بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه آشنا می‌شوید و می‌توانید بر اساس نیازتان از آن‌ها برای روشن کردن آشپزخانه‌تان استفاده کنید.

ببینید چقدر در روز از آشپزخانه استفاده می‌کنید

آیا تمامی اهالی خانه شاغل هستند و شام تنها وعده‌ای است که در خانه می‌خورید؟ یا برعکس، می‌خواهید آشپزخانه خانه یک مادر خانه‌دار را نورپردازی کنید که ساعت‌های زیادی را در آشپزخانه سر می‌کند؟ پاسخ به این سؤال‌ها تأثیر زیادی در طراحی کلی فضای آشپزخانه، انتخاب نوع نورها و میزان انعطاف‌پذیری در طراحی نور آشپزخانه دارد. برای مثال آشپزخانه‌ای که محل صرف غذا و بازی بچه‌ها هم هست باید روشن‌تر از آشپزخانه یک زوج شاغل باشد.

آشپزخانه زیر احتمالاً برای زوج شاغلی است که معمولاً آخر هفته‌ها و تعطیلات، پذیرای چند مهمان هستند:

روشنایی آشپزخانه را لایه‌لایه کنید

زمانی که طرح کلی آشپزخانه مشخص شد، باید طبق بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه که در بالا توضیح دادیم عمل کنید؛ یعنی فاصله بین نورهای محیطی، زیر کابینتی و چراغ‌های آویز و محل نصب آن‌ها را مشخص کنید و بر اساس آن اقدام به سیم‌کشی و خرید لامپ و لوستر کنید. 

نورپردازی سقف آشپزخانه باید لایه اصلی شما باشد و تمرکزتان را روی اجرای صحیح آن بگذارید. پس از آن به سراغ لایه‌های زیرین یعنی نور زیرکابینتی و چراغ‌های آویز جزیره بروید. علاوه بر این لایه‌ها، می‌توانید یک نورپردازی شاخص یا تأکیدی هم برای بعضی از لوازم دکوری موجود در آشپزخانه یا کابینت‌های خاص (که معمولاً محتوی چیزهای خوشمزه هستند)، داشته باشید.

در تنظیم لایه‌های نور آشپزخانه، حتماً تأثیر نور فضاهای مجاور و نور طبیعی را هم لحاظ کنید. مثلاً در آشپزخانه زیر، از نور پذیرایی کمک گرفته شده و لایه دوم را چراغ‌های آویز جزیره و نور موضعی ناهارخوری تشکیل می‌دهند:

نور آشپزخانه، دما هم دارد

دمای نور یکی از مهم‌ترین پارامترها در نورپردازی هر محیطی محسوب می‌شود. واحد اندازه‌گیری دمای نور کلوین است و آن را با نماد K نشان می‌دهد. بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، بهترین دما برای نور این محیط ۳۰۰۰ تا ۴۵۰۰ کلوین است که آن را در دسته نورهای سرد قرار می‌دهد. برای درک بهتر این عدد، دمای نور یک شمع را در نظر بگیرید که ۱۰۰۰ کلوین است.

البته ممکن است نورهای سرد در عصر و شب خسته کننده شوند و چشم را اذیت کنند. اگر آشپزخانه شما دارای پلان باز است، می‌توانید از نورهای گرم پذیرایی کمک بگیرید یا مدل چراغ‌های آویز و نورهای زیرکابینتی را به نحوی انتخاب کنید که بتوانید دمای نور آن‌ها را تغییر دهید.

مثلاً در آشپزخانه زیر، نورپردازی اصلی فضا سرد است اما تعدادی چراغ تزیینی با نور گرم هم در آن وجود دارد که تعادل را برقرار کرده است:

دیمر، از واجبات یک آشپزخانه امروزی

آشپزخانه‌های امروزی معمولاً بخشی از پلان کلی خانه هستند و از آنجایی که ما همیشه در این فضا حضور نداریم یا گاهی اوقات از آن برای کارهای دیگری به غیر از آشپزی استفاده می‌کنیم، پس بهتر است که میزان نور آن‌ها قابل تنظیم باشد تا هم در مصرف برق صرفه جویی شود و هم با خاموش کردن چراغ‌های آن، ناگهان بخشی از خانه تاریک نشود. 

بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، وجود دیمر برای نورپردازی جزیره و چراغ‌های زیر کابینتی که کاربرد کمتری نسبت به نور محیطی دارند، از اوجب واجبات است. مثل آشپزخانه زیر که شدت نورهای موضعی آن با استفاده از پیچ‌های مخصوص تنظیم می‌شوند:

اگر نور طبیعی در آشپزخانه دارید، زیاد شلوغش نکنید! 

درست است که در ابتدای این مقاله سه نوع نورپردازی را برای آشپزخانه امروزی معرفی کردیم و بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه قواعد استفاده از آن‌ها را توضیح دادیم، اما واقعیت این است که گاهی اوقات می‌توانید نورهای زیرکابینتی و چراغ‌های آویز را حذف کنید. 

اگر جزیره شما به اندازه کافی به پذیرایی نزدیک است و از آن برای آماده‌سازی غذا و مطالعه استفاده نمی‌کنید، پس نیازی به چراغ آویز ندارد. اگر هم جزیره محل آماده‌سازی غذا است، پس می‌توانید از نورهای زیر کابینتی صرف‌نظر کنید. همچنین اگر نور طبیعی به اندازه کافی دارید، می‌توانید تأکید را روی نورهای موضعی بگذارید.

مثلاً در آشپزخانه زیر استفاده حداکثری از نور طبیعی باعث شده تا نورپردازی محیطی کم‌رنگ شود:

نورپردازی آشپزخانه مدرن باید چگونه باشد؟

سبک مدرن یکی از محبوب‌ترین سبک‌های دکوراسیون در این روزها است و استفاده حداکثری از المان‌هایی مثل نور طبیعی یکی از الزامات آن محسوب می‌شود. بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه، روشنایی آشپزخانه مدرن باید شرایط زیر را داشته باشد:

• به جای لوستر، از چراغ‌های سقفی، LED و چراغ‌های مدرن دارای دیمر استفاده شود.
• کابینت‌ها حتماً نورپردازی موضعی داشته باشند.
• استفاده از نورهای تزیینی به حداقل برسد.
• در صورت باز بودن پلان، از نورهای مجاور تا حد ممکن استفاده شود. 

برای درک بهتر این اصول، آشپزخانه‌های زیر را ببینید:

بهترین مدل نورپردازی سقف آشپزخانه مدرن چیست؟

اگر نخواهید مثل آشپزخانه مدرن زیر خودتان را محدود به چراغ‌های LED سقفی و بی‌روح کنید، می‌توانید از چراغ‌های آویز زیبا و ساختارشکن برای نورپردازی موضعی آشپزخانه بهره ببرید و آن‌ها را با چراغ‌های جزیره ست کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا سبک طراحی آشپزخانه خود را به سبک صنعتی نزدیک کنید.

آشپزخانه‌های زیر همگی بر اساس بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه تزیین شده‌اند و این ادعا را تأیید می‌کنند:

لوستر، مهم‌ترین عامل در نورپردازی آشپزخانه کلاسیک 

اگر چندان با سبک طراحی مدرن کنار نمی‌آیید و به نظرتان هنوز آشپزخانه‌های کلاسیک زیباترند، باید حواستان باشد که لوستر یار جدایی‌ناپذیر آشپزخانه‌های کلاسیک است و به همین دلیل باید ارتفاع سقف شما به اندازه کافی بلند باشد تا لوستر کلاسیک به زیبایی روی آن بنشیند.

نور طبیعی در چنین آشپزخانه‌هایی اهمیت دوچندان دارد، چون استفاده از لوستر کمی با بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه در تضاد است و نور محیطی را ضعیف می‌کند. آشپزخانه‌های کلاسیک زیر، می‌توانند منبع الهام شما برای نورپردازی باشند:

بهترین مدل‌های نورپردازی کابینت آشپزخانه برای الهام گرفتن

ازآنجایی‌که نورپردازی موضعی و نور زیر کابینتی در کشور ما به‌تازگی ترند شده، در این بخش چند تصویر آورده‌ایم که از استفاده بهینه از این نورها را نشان می‌دهند. تمامی آن‌ها با بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه سازگار هستند و می‌توانند منبع الهام شما باشند:

نحوه نورپردازی می‌تواند تأثیر زیادی روی سلامت شما داشته باشد و به همین دلیل اگر فکر می‌کنید به‌تنهایی از عهده پیاده‌سازی بهترین اصول نورپردازی آشپزخانه که در این مقاله تشریح شده بر نمی‌آیید، توصیه ما به شما این است که از یک متخصص طراحی داخلی کمک بگیرید.