هوشمندسازی ساختمان: گامی به‌سوی امنیت و کارآمدی

در سال‌های اخیر پیشرفت تکنولوژی در بسیاری از مسائل و چالش‌های زندگی به کمک ما آمده است؛ پیشرفت‌هایی که باعث شده است راحت‌تر زندگی کنیم و در ضمن حواسمان به کره زمین هم باشد. یکی از این فناوری‌های سودمند، هوشمندسازی ساختمان است. با این کار شما می‌توانید به کمک سنسورها و ابزارهای مختلف، عملکرد بخش‌های متفاوت خانه مانند سیستم گرمایش و سرمایش، سیستم اطفای حریق، تهویه، روشنایی، سیستم تصویری و صوتی و… را نظارت و کنترل کنید. این تکنولوژی نه‌تنها امنیت و آسایش زندگی را افزایش می‌دهد، بلکه در کنترل هزینه‌ها و صرفه‌جویی در انرژی هم نقش بسیار پررنگی دارد. اگر علاقه‌مند شدید تا در مورد هوشمندسازی ساختمان بیشتر بدانید، به خواندن این مقاله از مجله خوگر ادامه دهید.

هدف از هوشمندسازی چیست؟

به طور کلی هدف اصلی از هوشمندسازی ساختمان، افزایش امنیت و آسایش، مدیریت منابع انرژی و کاهش هزینه‌هاست. برای هوشمند کردن خانه نیاز به زیرساخت‌هایی است که شامل ترکیبی از سیستم‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری شامل سنسورها و حسگرهای مختلف، دیمرهای روشنایی، تایمرها و عملگرها و سرورهای گرافیکی می‌شود. به این ترتیب شما می‌توانید حتی از راه دور هم تجهیزات و سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی خود را کنترل کنید؛ برای مثال می‌توانید برای تنظیم فعالیت آن‌ها برنامه خودکار یا برنامه روزانه، هفتگی و حتی ماهانه تعریف کنید.

شاید اولین موردی که برای بسیاری از ما مهم باشد، افزایش سیستم امنیت خانه باشد؛ به همین خاطر مهم‌ترین هدف از هوشمند کردن خانه، تقویت تجهیزات امنیتی و مدیریت آن‌ها، مثل سیستم اطفای حریق و دزدگیرهاست.

از فناوری هوشمند سازی می‌توان برای همه ساختمان‌ها چه قدیمی و چه جدید، چه اداری و چه مسکونی استفاده کرد. این تکنولوژی تأثیر بسیار قابل‌توجهی در مدیریت میزان مصرف انرژی و به‌تبع آن کاهش هزینه‌ها دارد.

برای مثال با هوشمند کردن خانه شما می‌توانید میزان مصرف برق در طول دوره یک یا چندماهه را برآورد کنید؛ آن‌هم از طریق اطلاعاتی که در بانک داده‌های سیستم هوشمند نرم‌افزار ذخیره می‌شوند. بررسی این داده‌ها به شما کمک می‌کند تا برای بهبود مصرف انرژی، اقدامی هوشمندانه و آگاهانه انجام دهید.

مزایا و معایب هوشمندسازی ساختمان چیست؟

بدون شک شاخص‌ترین مزیت ساختمان هوشمند، افزایش امنیت و آسایش زندگی و کاهش هزینه‌ها از جمله هزینه برق و… است. با این حال فهرست زیر با مثال‌هایی که دارد، به‌طور جامع‌تری مزایای هوشمند سازی ساختمان را نشان می‌دهد:

• شما می‌توانید با گوشی همراه یا حتی یک سری دستورهای صوتی، نورپردازی ساختمان هوشمند را تنظیم کنید. حتی می‌توانید مشخص کنید که چراغ‌های ساختمان چه موقع روشن و چه موقع خاموش شوند.
• داشتن خانه‌ای با دمای دلپذیر، یک نعمت است. یکی دیگر از مزایای ساختمان هوشمند این است که می‌توانید با توجه به سلیقه شخصی‌تان، دمای خانه را تنظیم کنید؛ مثلاً با تلفن همراه، تبلت یا لپتاپ، زمان مشخصی را تعیین کنید تا وقتی که به منزل می‌رسید، دمای خانه برای شما مطبوع باشد. این موضوع برای کسانی که سالمند یا نوزاد دارند، اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. مثلاً به‌جای باز کردن درب و پنجره‌ها برای خنک شدن و تحمل سروصدای بیرون، یا خاموش و روشن کردن سیستم گرمایشی یا سرمایشی، تنها با یک کد دستوری و حتی از راه دور، دمای خانه را مدیریت می‌کنید.
• مدیریت تجهیزات امنیتی مانند دزدگیر و سیستم اطفا حریق، آن‌هم از راه دور و با کمک سنسورهای مختلف و دوربین‌ها، یکی دیگر از مزیت‌های مهم ساختمان‌های هوشمند است؛ چراکه خیال شما را از بابت دزدی یا آتش‌سوزی راحت می‌کند.
• با هوشمند کردن ساختمان می‌توانید مشخص کنید که چه موقعی از روز یا تا چه حدی، پرده‌های خانه باز و بسته شوند. این موضوع برای کسانی که مدت زیادی در خانه نیستند و از قضا گیاهان آپارتمانی هم دارند، بسیار مفید خواهد بود. برای ساختمان‌های اداری و تجاری هم بسیار مفید خواهد بود؛ چراکه در مصرف انرژی آن‌ها صرفه‌جویی قابل‌توجهی دارد.
• شما می‌توانید با سنسورهای هوشمندسازی ساختمان، لوازم برقی را هم مدیریت کنید و زمان خاموش و روشن شدن آن‌ها را تعیین کنید. برای مثال می‌توانید قبل از رسیدن به خانه، فر، سیستم گرمایشی یا سرمایشی و… را روشن کنید. به این ترتیب وقتی به خانه می‌رسید، همه چیز برای یک استراحت تمام‌عیار آماده خواهد بود. برای ساختمان‌های اداری هم یک راه‌حلی عالی در کنترل هزینه‌ها و مدیریت تجهیزات برقی به ‌حساب می‌آید.

معایب هوشمندسازی ساختمان

منصفانه نیست اگر در این مقاله به معایب هوشمند کردن ساختمان هم اشاره نکنیم. بارزترین عیب این فرایند که احتمالاً خودتان هم حدس می‌زنید، هزینه به نسبت زیاد برای اجرای آن است.

به طور کلی اجرا و نصب فرایند هوشمند سازی ساختمان که متشکل از سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است، با چالش‌هایی نظیر محدودیت اطلاعات ذخیره‌شده، ضعیف بودن برنامه سیستم نرم‌افزاری و تکنولوژی هوشمند همراه است. امکان دارد این چالش‌ها در طولانی‌مدت، نارضایتی‌هایی را به وجود بیاورند. البته با صرف هزینه بیشتر، همکاری با برندهای معتبر و با تیم اجرایی متخصص می‌توان تا حد زیادی از این مشکلات جلوگیری کرد.

چه تجهیزاتی از ساختمان را می‌توان هوشمند کرد؟

به طور کلی مهم‌ترین و اصلی‌ترین تجهیزات خانه که می‌توان آن‌ها را هوشمند کرد، شامل موارد زیر می‌شود:

• تجهیزات گرمایشی و سرمایشی مانند چیلر، کولرها، سیستم‌های تهویه هوا
• دزدگیرها

• دستگاه‌های روشنایی
• سیستم اطفا حریق
• سیستم زمان ورود و خروج کارمندان
• دوربین‌های مداربسته
• پرده‌ها، درب‌ها و سایبان‌ها
• تجهیزات تصویری و صوتی
• آیفون ساختمان
• تجهیزات و تأسیسات مرتبط با جکوزی، سونا و استخر
• دستگاه‌های مربوط به آبیاری باغ و باغچه

هزینه‌های هوشمندسازی و نگه‌داری از آن چقدر است؟

تخمین هزینه‌های هوشمند کرد‌ن ساختمان و نگهداری از آن، آن‌هم با نوسانات قیمتی در کشور ما، کاری بسیار پیچیده خواهد بود. از طرفی هزینه‌های مربوط به هوشمند سازی ساختمان به‌طور مستقیم به موارد زیر بستگی دارد:

• قدمت ساختمان
• متراژ مدنظر برای هوشمند سازی
• کیفیت، برند و نوع تجهیزاتی که لازم است
• تعداد وسایلی که می‌خواهید هوشمند کنید

متخصصان این امر توصیه می‌کنند که

بهترین زمان برای هوشمند کردن ساختمان، موقعی است که در حال ساخت است؛ زیرا کارشناسان می‌توانند به بهترین شکل، موقعیت نصب سنسورها و… را مشخص کنند.

به این ترتیب چالش‌هایی که ممکن است بعد از هوشمند سازی ساختمان رخ دهند، به حداقل می‌رسد.

بالاخره هوشمند کردن ساختمان به هزینه‌های آن می‌ارزد؟

در این مقاله به بررسی مهم‌ترین نکات درباره هوشمندسازی ساختمان پرداختیم. همچنین به مزایای آن از جمله افزایش رفاه و امنیت زندگی و مدیریت هزینه‌های مربوط به انرژی مثل مصرف برق و … اشاره کردیم. البته این مورد را هم ذکر کردیم که اجرا و نصب این سیستم، هزینه نسبتاً بالایی دارد. با این حال وزنه مزایای هوشمند کردن ساختمان، سنگین‌تر از هزینه اولیه آن است؛ بنابراین می‌توان گفت هوشمند سازی ساختمان و صرف هزینه برای آن، سرمایه‌گذاری برای سال‌های بعد و کاهش هزینه‌هایی مانند برق، تعمیر یا نگهداری از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، وسایل برقی و … است.