چگونه رطوبت گیاه را تامین کنیم؟
برگ‌های زرد و افتاده، ساقه‌های ضعیف، خشک شدن و ریختن گل‌ها و حتی از بین رفتن گیاه در مدت زمانی خیلی خیلی کم. همه این‌ها می‌توانند نشانه‌هایی باشند که گیاه خانگی شما، رطوبت مورد نیازش را دریافت نمی‌کند. ایران کشوری نسبتا خشک است و این یعنی در بیشتر شهرها، برای مرطوب نگه داشتن خانه نمی‌توانیم به هوای داخل متکی باشیم و باید خودمان هم اقداماتی را انجام بدهیم. اما این اقدامات چه چیزهایی هستند؟ کی باید به سراغ دستگاه‌های رطوبت‌ساز برویم و کی مه‌پاشی میتواند کافی باشد؟ هوای خشک چه مضراتی برای زیست ما و گیاهان خانگی دارد؟ در این مطلب همه چیز را درمورد تامین رطوبت گیاه به شما می‌گوییم.
بهترین سطح رطوبت برای گیاهان چیست؟
گیاهان خانگی رطوبت بین ۶۰٪ تا ۸۰٪ را در محیط اطرافشان دوست دارند. با این حال باید گونه، جنس و عمر گیاهتان را هم در نظر بگیرید. مثلا گیاهان گرمسیری بالغ ممکن است در روزهای خشک نیاز به رطوبت ۹۰٪ هم پیدا کنند! حفظ این میزان رطوبت در کل خانه سخت و غیر قابل تحمل است، پس باید از مسیرهای دیگری هر روز رطوبت مورد نیاز گیاهتان را به آن برسانید. به ویژه در روزهای زمستان که خانه‌ها سیستم گرمایشی روشن دارند و هوا از همیشه داغ‌تر است.
جدول رطوبت گیاهان
در این جدول می‌توانید میزان رطوبت مورد نیاز گیاهان آپارتمانی را ببینید. ممکن است این درصدها، همان چیزی باشند که لازم دارید تا گیاهتان به زندگی برگردد.
چگونه هوای خانه را مرطوب کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، مرطوب کردن «تمام» فضای خانه با حفظ یک درصد خاص تقریبا غیرممکن است. حتی اگر ممکن باشد هم، هیچکس دوست ندارد تمام زمانش را در یک خانه با ۷۰ یا ۸۰ درصد رطوبت بگذراند. یکی از ساده‌ترین راه‌ها این است که یک دستگاه بخور تهیه کرده و کنار گیاهتان بگذارید. این دستگاه‌ها طیف قیمت وسیعی دارند و مدل‌های اقتصادی هم بینشان زیاد پیدا می‌شود. وقت خرید، حتما توجه کنید که رطوبت‌سازتان باید دمای بخور را متناسب با محیط تنظیم کند.
مرطوب کردن هوای خانه بدون دستگاه بخور
یکی از ساده‌ترین و بی‌هزینه‌ترین کارهایی که می‌توانید برای مرطوب کردن گیاهانتان بکنید این است که همه را کنار هم قرار بدهید. رطوبتی که از برگ گیاهان به بیرون منتشر می‌شود میتواند گیاه همسایه را هم تازه و سرحال نگه دارد.
با یک آب‌پاش، هر روز مه‌پاشی انجام بدهید. سایز آب‌پاش نباید برای گیاهتان خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشد. مدل‌هایی را انتخاب کنید که بدون خیس کردن محیط اطراف، تمام برگها و ساقه‌های گیاه را مرطوب می‌کنند.
نحوه اندازه گیری رطوبت خانه
رطوبت‌سنج‌های دستی یا دیجیتال همیشه رطوبت خانه و میزان تغییرات آن را در طول روز، به شما نشان می‌دهند. با این حال اگر این دستگاه‌ها را ندارید، با این روش جلو بروید: چند حبه یخ را داخل یک لیوان آب ریخته و ده دقیقه در محیط قرار بدهید. اگر رطوبت نسبی محیط بیشتر از ۶۰٪ باشد سطح بیرونی لیوان زیاد تعریق می‌کند. تعریق کم بیرون لیوان یعنی رطوبت محیطتان هم نسبتا پایین است.
علائم تنش رطوبت گیاهان
وقتی گیاهتان رطوبت کافی را نگیرد، احتمالا این حالت‌ها را پیدا می‌کند (که البته برای هر گلدان یا گیاهی متفاوت هستند):
- لوله یا چروک شدن برگ ها
- تغییر رنگ برگها به قهوهای
- شکنندگی بیش از اندازه
- سوختگی برگها
- پژمردگی برگ و ساقه (که اگر با خاک خیس همراه باشد میتواند نشانه پوسیدگی محسوب شود).
تامین رطوبت گیاهان به روش خانگی
اولین و ساده‌ترین روش تامین رطوبت (که همیشه جواب داده و همچنان هم جواب می‌دهد) مه‌پاشی است. شما باید به صورت منظم و روزمره، گیاهانی که نیاز دارند را رطوبت‌رسانی کنید. این کار را هم با آب‌پاش انجام بدهید.
زیرگلدانی‌تان را با سنگ‌ریزه پر کنید و گلدان را روی سنگ‌ها قرار بدهید. با این کار، ریشه‌ها همیشه مرطوب می‌مانند و البته آب اضافی هم در گلدان باقی نمی‌ماند (تا بپوسد).
طرز استفاده از دستگاه بخور برای رطوبت
دستگاهتان را نزدیک گیاه قرار بدهید، اما نه بیش از حد نزدیک. دستگاه باید حدود یک متر از ساقه گیاه فاصله داشته باشد و البته در گوشه اتاق هم قرار نگیرد. اگر رطوبت‌سازتان روی زمین باشد باید با آزمون و خطا مطمئن شوید که بخارش به اندازه کافی بالا رفته و به همه برگ‌های گیاه می‌رسد.
گیاهان آپارتمانی
کدام گیاه‌ها برای نگهداری در آپارتمان خوب هستند؟ طبیعتا آن‌هایی که مقاومت بیشتری دارند و رسیدگی کمتری می‌خواهند. مثلا:
- گونه‌های مختلف فیکوس
- پتوس رونده
- سانسوریا که جالب است بدانید از جمله گیاهان مخصوص دستشویی و حمام است.
- شمعدانی
- برگ‌انجیری
- و…
هر گیاه آپارتمانی که تهیه می‌کنید، حتما شیوه نگهداری‌اش را هم یاد بگیرید. مثلا فیکوس‌ها باید هر روز مه‌پاشی شوند و حتی دستگاه بخور داشته باشند، اما سانسوریا نباید آب زیادی بگیرد و برگ‌هایش هم نیاز به خیس شدن ندارند.
گیاهان رطوبت دوست کدامند؟
بیشتر گیاهان آپارتمانی (غیر از کاکتوس)، به یک میزان حداقلی از رطوبت نیاز دارند. با این حال نیاز بعضی‌هایشان حیاتی است. مثلا:
پاپیتال یا عشقه: این گیاه حالتی پیچکی دارد و باید مدام به برگ‌هایش آب بپاشید.
فیکوس آفریقایی: به ویژه در مراحل اول رشد (یعنی وقتی که گیاه به اصطلاح جوان است) باید رطوبت زیادی به آن برسانید. به صورت کلی فیکوس‌ها نیاز به اب‌پاشی و نگهداری از رطوبت دارند.
مارانتا: احتمالا گلدان‌های مارانتا را در گل و گیاه فروشی‌های لوکس و در نقش یک هدیه تولد یا ولنتاین زیاد دیده‌اید. برگ‌های این گیاه چندرنگ و بسیار زیبا هستند. برای نگهداری‌شان هم باید محیط را حسابی مرطوب نگه دارید.
آنتوریوم: این گیاه از گیاهان حاره‌ای و گرمسیری محسوب می‌شود و باید تمام تلاشتان را برای رطوبت‌رسانی به آن انجام بدهید.
سوالات متداول:
آیا بخور گرم برای گیاهان مضر است؟
خیلی‌ها تصور می‌کنند که بخور مورد نیاز همه گیاهان سرد است و به هیچ عنوان نباید بخور گرم به کار برد. واقعیت اما این است که رطوبت، یک دمای ثابت ندارد و باید با توجه به محیط آن را تنظیم کنید. اگر گیاهانتان در محیط گرم قرار دارند، بهتر است بخور سرد برایشان بگیرید و اگر محیطشان بیش از اندازه سرد است، باید رطوبت گرم به آن‌ها برسانید.
گذاشتن ظرف آب کنار گلدان خوب است؟
یکی از روش‌های ساده و خانگی برای رطوبت‌رسانی به گیاه (مخصوصا گیاهان کوچک) گذاشتن یک ظرف یا لیوان آب کنار گلدان آن‌هاست. آب کم کم تبخیر می‌شود و به گیاهتان رطوبت‌رسانی خواهد کرد.
