طراحی خانهای مدرن میان بافت سنتی در خانهباغ شیرازی
یکی از مشکلات زندگی در کلانشهرها تفاوت دستور زبان زندگی شهری مدرن با ساختار عصبی فیزیولوژیکی مغز انسان است.
در واقع ویلاهای آخر هفته که امروزه مثل یک پناهگاه برای تجربه دلچسب آرامش خانوادهها حتی در مدتزمان کوتاه هستند، پاسخی است به روح انسان و این نیاز اساسی او به استراحت!
نزدیکترین تصویری که از معماری با این احساسات قطعاً در ذهن ما ایرانیان نقش میبندد خانهباغهای ایرانی است!
ساختار هندسی، آب، درختان، کوشک میانی و از همه مهمتر پاسخگویی به نیازی که نهتنها با گذر زمان تغییر نکرده؛ بلکه در زندگی مدرن بیشتر از قبل احساس میشود و فراموشی آن در هویت ساختمانهای امروزی یک قطعه بزرگ گمشده از پازل معماری است.
با بررسی معماری یک خانهباغ شیرازی آرامشبخش با خوگر همراه باشید تا در صدای آب و با دیدن آجر و فیروزه برای دقایقی از زندگی شهری دور شویم…
۱-داستان خانه ۱۶۱ باغ چیست؟
این خانهباغ در حومه شیراز قرار دارد و گروه معماری زاد طراحی این پروژه را به عهده گرفته است.
این خانه شیرازی برای خانوادهای سهنفره با خصوصیات اخلاقی متفاوت از هم طراحی شده که هر کدام از اعضای خانواده خواستههای متفاوتی برای طراحی خانه داشتند و داستان این تفاوت سلیقه، خطمشی طراحی پروژه را شکل داده است.
معمارهای پروژه برای رسیدن به یک طراحی همهجانبه، از شناخت ابعاد روانشناسی شخصیت اعضای خانواده شروع کردند تا با درک نیازهای آنها سناریو دلخواه هر سه نفر را در طراحی بگنجانند که با برگزاری جلسات متعدد و صحبت با آنها متوجه شدند که پدر خانواده تکرار تجربه زندگی در محل عمارت آباواجدادی در ذهنش رویایی بوده که دوست داشته در محل زندگی جدیدش واقعی شود.
فضای ایدئال برای مادر خانواده، فضایی ساده و بیتکلف نزدیک به سازههای معماری مدرن بوده، ضمن اینکه این خانه میبایست متناسب با روحیه پرانرژی و شیطنتهای فرزند خانواده (دختر) هم طراحی میشد! تلفیق این سه ایده متفاوت داستان طراحی این خانه را رقم زده است. داستانی پرچالش اما جذاب!
۲-تماشای خانهباغ ۱۶۱ از قاب خوگر؟
اصالت، اولین مفهومی است که این خانه برای خوگر دارد!
خانهباغ شیرازی خانهای برای فرار از خستگیها و آرامش ذهن در مکانی امن، اصیل و روحنواز!
این خانهمانند تراپیستی است که سخنانش دلگرمکننده و روحش آرامشبخش است!
خانه ۱۶۱ مانند اهالی شیراز روحیهای شاداب و سرزنده دارد و روح مدرن و سنتی را در خود جایداده که هیچکدام را نمیتوان از کل ساختمان جدا کرد!
ساختمان آجری در تلفیق با رنگ فیروزهای همرنگ با آب استخر، احساساتی نوستالژیک از خانههای قدیمی سنتی را برای ما یادآور میشود و در هنگام ورود به ساختمان سفید شیشهای و مدرن، این تضاد دلچسب، انگار با تلنگری ما را به دنیای مدرن امروزی پرتاب میکند گویی وارد دنیای جدیدی شدهایم!
۳- خانهباغ ۱۶۱ کجای ایران است؟
خانه آخر هفته پلاک ۱۶۱ در حومه شیراز شهر صدرا – مجموعه پردیس قرار دارد.
مساحت زیر بنا: ۴۵۰ مترمربع
سال طراحی و اجرا: ۱۳۹۷-۱۴۰۰
۴- چالشهای طراحی خانهباغ ۱۶۱؟
برای تیم معماری؛ تفاوت سلیقه اعضای خانه و فرایند شناخت این تفاوتها از یک سو و پیداکردن فصل مشترکی برای پاسخگویی به این اختلافات موضوعی چالشبرانگیز بوده که بهخوبی از پس این مشکل برآمدند و راهکاری همهجانبه و هوشمندانه ارائه دادند.
این خانه با فرار از منطق هندسی حاکم بر مکانهای شهری، تجربه زندگی در فضایی ارگانیک تر در فضایی مشابه باغهای ایرانی و سرزنده را ایجاد کرده است.
در کل برای پاسخگویی به نیازهای خانواده، در ایدههای ساختاری این خانهباغ به سه چالش مهم پاسخ داده شده است:
- چالش تفاوت سلیقه اعضای خانواده که برای حل این مشکل روحیات، روانشناسی و خواستههای مالک بررسی و اقداماتی در طراحی اعمال شد.
- چالش طراحی شباهت به ویلاهای ابااجدادی پدر خانواده که با گونهشناسی معماری عمارتها در باغهای ایرانی طراحی انجام شده است.
- چالش هماهنگی زندگی در خانه های شهری و باغ ویلایی حومه شهر
۵- ویژگی بارز خانه ۱۶۱ از نظر خوگر؟
این ساختمان حاصل یک کلاژ معماری خانه در داخل باغ با باکس شیشهای است در واقع یک باکس آجری و سنتی، یک باکس مدرن سفید را در آغوش گرفته و این دو بخش از نظر شکل و ظاهر متفاوت هستند، اما از نظر عملکردی به یکدیگر خدمت میکنند.
رنگ فیروزهای عنوان یکی از مطرحترین رنگهای ایرانی در دنیا، از سنگ فیروزه الهام گرفته شده که در نمای این خانه و در دکوراسیون داخلی به چشم میخورد.
سطح شیبدار که سایت را به درونیترین قسمت ساختمان و زیرزمین متصل میکند، قرار است حس کنجکاوی و تجربه کشف فضا را برای ساکنان ایجاد کند.
با عبور از معبر به فضای شاعرانه حیاط میرسیم که نقطه عطف این پروژه است. فضایی مرتفع و نیمه سرپوشیده که از سطح زیرزمین شروع میشود و بلندترین قسمت کل ساختمان را ایجاد میکند که این فضا مکانی برای پیادهروی، مراقبه در خلوت و تماشای بازی نور و سایه در کنار آب، مصون از آفتاب سوزان تابستان و محیطی امن در زمستان ایجاد کرده است. همچنین بالکنهای مشرف و بیرونزده در حیاط، مکانهایی را برای تماشای مناظر مختلف ایجاد میکند.
عملکرد طبقات خانهباغ شیرازی به این صورت است که طبقه همکف فضای عمومی در مجاورت ایوان و استخر و حیاط قرار دارد و زیرزمین دارای فضای باز و تابستانی است که استخر شیشهای را قاب کرده و اگر فردی در استخر و زیر آب در حال شنا باشد از این نقطه قابلمشاهده است و احساسی مدرن در فضایی سنتی ایجاد میکند و طبقه اول محوطه خصوصی ساختمان را تشکیل میدهد.
مدارک و نقشههای خانه ۱۶۱:
چه قشنگ خونه سنتی رو با خونه مدرن ترکیب کردن. آفرین به طراحش