ایستگاه‌های آتش‌نشانی مدرن چه طور طراحی می‌شوند؟

همه‌چیز در مورد آتش‌نشانی و عملیات اضطراری آن در حال تغییر است. متناسب با رشد و توسعه جوامع، عملکرد و وظایف آتشنشانان نیز گسترده‌تر شده و آتشنشانان نیازمند محیط مناسبتر و امکانات بیشتری هستند تا آمادگی و قابلیت‌های خود را به‌دست‌آورند. به تبع این موضوع، ایستگاه‌های آتش‌نشانی نیز که از حیاتی‌ترین زیرساخت‌های شهری محسوب می‌شوند، نیازمند به روز شدن هستند. چرا که چشم امید شهروندان در بحران‌ها، بلایای طبیعی و غیرمترقبه به آن‌ها دوخته شده است.

از این رو باید بر روی طراحی آن‌ها دقیق‌تر شد. اگر نمی‌توان تمام ایده‌آل‌ها را در طراحی این ایستگاه‌ها به منصه ظهور رساند، باید حداقل‌ قوانین طراحی را رعایت کرد. البته این استانداردها با توجه به مقرارت هر کشور، شهر و یا منطقه می‌تواند کمی متفاوت باشد اما اصول کلی آن ثابت است. به جز رعایت استانداردهای اولیه این روزها ایستگاه‌های مدرن رویکردهای جدیدی را در طراحی پیش گرفته‌اند. در ادامه به معرفی این اصول و همینطور مهمترین ویژگی‌های معماری و دکوراسیون و تغییرات ایستگاه‌های آتشنشانی مدرن خواهیم پرداخت.

سالن ورزشی یک ایستگاه آتش نشانی

۱.سالن ورزشی

مهمترین مسئله برای آتشنشانان حفظ آمادگی جسمانی است به همین منظور ایستگاه‌های آتش‌نشانی مدرن هر چقدر هم که کوچک باشند از یک سالن ورزشی متناسب با تعداد پرسنل برخوردار هستند.

بانوان آتشنشان

۲.برابری جنسیتی

فراهم کردن شرایط برابر برای کار زنان و مردان از دیگر نکات مهمی است که در ایستگاه‌های آتشنشانی جوامع توسعه یافته به آن توجه می‌شود. خوابگاه و محیط‌های بهداشتی نظیر سرویس‌های بهداشتی و حمام‌های جداگانه و متناسب با جنسیت زنان و مردان یکی از نشانه‌های این توجه به برابری جنسیتی است. البته پیش از طراحی یا بازسازی ایستگاه آتش‌نشانی باید در این مورد تحقیق شود که کدام ایستگاه‌ها می توانند ارتقاء داده شوند تا تسهیلات جنسیتی مناسب در آن فراهم شود و مشخص شود که در کدام ایستگاه‌ها به دلیل محدودیت‌های فضایی، اهمیت تاریخی بنای ایستگاه یا سایر دلایل مستند، نمی‌توان این تغییرات را انجام داد.

NULL

۳. توجه به عملکرد پیشرو

امروزه امکان طراحی ایستگاه آتش‌نشانی بدون در نظر گرفتن راه‌های خروج سریع آتش‌نشان وجود ندارد؛ برای ساخت این مجموعه_ با توجه به امکانات و فضای محدود سایت _طراح باید به جستجوی بهترین و سریع‌ترین راه ممکن برای خروج افراد بپردازد. مسیرهای مشخص و سریع برای برداشتن ابزار لازم و یا نصب درب تاشو به‌جای درب کرکره‌ای که تقریباً دو برابر سریع‌تر است، از نمونه‌های این‌گونه طراحی به شمار می‌روند.

خدمات اجتماعی در یک فضا

۴. طراحی چندمنظوره

بسیاری از جوامع در هنگام ساخت امکانات خدمات عمومی در داخل یک ساختمان یا محوطه، صرفه‌جویی می‌کنند. برای مثال تلفیق اداره آتش‌نشانی با اداره پلیس و یا شهرداری با کتابخانه عمومی. در دانشگاه کواکونا، ویسکانسین امریکا، مقامات تصمیم گرفتند که به‌جای هزینه بازسازی ساختار قدیم ادارات یک مجتمع جدید برای خدمات آتش‌نشانی، پلیس و خدمات شهری طراحی کنند.

سالنی برای اجتماعات

۵. تمرکز بر جامعه

تمرکز بر جامعه به معنای ایجاد امکانات دوستانه برای داشتن یک فضای اجتماعی است. در دنیای مدرن امروزی آتش‌نشانی هم می‌تواند در ایجاد این فرصت، نقش بزرگی را ایفا کند. برای نمونه در ایستگاه آتش‌نشانی به‌روز شده در Kersey، کلرادو، یک سالن اجتماعات – با ورودی جداگانه – تعبیه‌شده است تا تقویت ارتباطات پرسنل با جامعه محلی و به طور کلی ارتباطات اجتماعی را تقویت کند.

ایستگاه آتش نشانی سازگار با محیط زیست

۶. طراحی سبز و پایدار

«سقف‌های گیاهی، پانل‌های فتوولتائیک (photovoltaic)، پنجره‌های مخصوص کاهش مصرف انرژی» یک نسل پیش این کلمات تنها در دایره واژگان طراحان معماری‌های پیشرفته می‌گنجیدند. خوشبختانه امروزه گسترش روند طراحی پایدار به قلمرو طراحی مدرن ایستگاه آتش‌نشانی نیز راه‌یافته است. چراکه مسئولان شهری دریافته‌اند طراحی ساختمان سبز منجر به کاهش هزینه‌های انرژی، مصرف آب کمتر و شکل گیری محیط‌های امن‌تر و سالم‌تر برای ساکنان می‌شود. در بسیاری از جوامع ایستگاه‌های آتشنشانی ملزم به رعایت استاندارهای محیط زیستی و دریافت گواهینامه LEED هستند. مطابق با این استاندارها، معماری و طراحی داخلی ساختمان به گونه‌ای انجام می‌شود که حداقل مصرف انرژی صورت بگیرد. همین‌طور پرسنل در هزینه‌های عملیاتی متعهد به مسائل محیط زیستی باشند.

آموزش افراد داوطلب

۷.برقراری امکاناتی برای کمپین‌های آموزش

آتشنشانی از آن سازمان‌هایی است که بیشتر افراد خود را از طریق نیروهای داوطلب و علاقه‌مند و پس از آموزش دادن به آن‌ها جذب می‌کند؛ چرا که تا کسی عاشق این کار نباشد، هرگز نمی‌تواند آن را انجام دهد. به همین منظور ایستگاه‌های آتش‌نشانی باید فضایی را برای برگزاری کمپین‌ها برای نیروهای دواطلب و یا آموزش به آن‌ها ایجاد کنند. همچنین امکانات و فرصتی را فراهم کنند تا با کمک سازمان‌های دیگر همیشه جدیدترین آموزش‌ها را در اختیار پرسنل بگذارند و آن‌ها را تقویت کنند، اگر بهترین عملیات اضطراری را می‌خواهیم باید زبده‌ترین تیم را انتخاب کنیم و پرورش دهیم.

امکانات رفاهی

۸. امکانات رفاهی

ساعات شغلی آتشنشانان معمولا با ساعات شغلی عادی متفاوت است و آتشنشانان به صورت شیفتی چند روز را در پایگاه و به صورت آماده‌باش می‌گذرانند. به همین منظور ضروری است که محل خواب، استراحت، تفریح و اسکان کاملا مناسبی داشته باشند تا آرامش روحی آن‌ها پیش از ماموریت ها تامین شود. همچنین باید تمامی پرسنل فضای ذخیره‌سازی و کمد و اتاقی برای نگه داشتن وسایل و ابزار شخصی مورد نیاز و دلخواهشان داشته باشند.

وجود سالن کنفرانس و اجلاس که استانداردهای ساخت و ساز به طور کامل در آن رعایت شده باشد، برای تجمع و برنامه‌ریزی هنگام موقعیت‌های بحرانی پیچیده ضروری است، به ویژه در پایگاه‌ها و مقرهای مرکزی آتشنشانی.

ایمنی ایستگاه های آتش نشانی

۹.ایمنی ساختمان

همانطور که گفته شد ایستگاه‌های آتش‌نشانی بخشی از زیرساخت‌های حیاتی جامعه هستند. به همین ترتیب، آنها باید از بالاترین ویژگی های امنیتی در برابر ورود غیر مجاز افراد برخوردار باشند. همچنین مجهز بودن به ژنراتورهای برق اضطراری که قادر به تأمین برق کل ساختمان در طول زمان قطعی باشد، ضروری است. یک ساختمان که ایزو یک ایستگاه آتش نشانی را دارد باید از بیشترین الزامات برای مقاومت تجهیزات و مصالح در برابر آتش سوزی بهره‌مند باشد. ایستگاه‌های آتش‌نشانی باید یک اتاق امن داشته باشند که در موقعیت‌های بحرانی و هشدارهای شدید آب و هوا و گرد و غبار پرسنل و حتی افراد محلی به آن پناه ببرند.

بهداشت محیط آتش نشانی

۱۰. بهداشت

در پایان گفتنی است در ملاحظات طراحی ایستگاه آتشنشانی در ورودی گاراژ باید یک منطقه برای ضد عفونی‌کردن، شستشو و تمیزکردن خودروها، تجهیزات آلوده و… در نظر گرفته شود.