عکاسی معماری چیست؟

عکاسی معماری

عکاسی معماری یکی از شاخه‌های رشته عکاسی است که در آن عکاسان از ساختمان‌ها و سازه‌های مشابه عکس‌برداری می‌کنند؛ هدف از این عکاسی صرفاً شامل نشان دادن جزئیات ساختمان‌ها نیست بلکه زیبایی شناسی نیز مد نظر است. عکاسان معماری معمولاً در استفاده از دوربین‌ها و تکنیک‌های تخصصی مهارت دارند.

تاریخچه عکاسی در معماری

اولین عکسی که در تقویم تاریخ عکاسی معماری به عنوان اولین عکس از نمای ساختمان ثبت شده است، عکسی است که توسط ژوزف نیسه‌فور نیپس (Nicéphore Niépce) گرفته شده است. از ویلیام هنری فاکس تالبوت (William Henry Fox Talbot) اولین عکاس جهان نیز آثاری بر جا مانده که در دسته عکاسی معماری قرار می گیرند؛ از جمله عکس هایی که از پنجره‌های مشبک کلیسای Lacock در سال ۱۸۳۵ به ثبت رسانده است.

در طول تاریخ عکاسی، ساختمان‌ها یکی از ارزشمندترین عناصر عکاسی بوده‌اند. در این دوران معماری اهمیت فرهنگی بسیار بالایی را در بین مردم به خود اختصاص داد و در دهه ۱۸۶۰ عکاسی معماری تبدیل به یک رسانه بصری شد. به مرور همان‌طور که شیوه سنتی ساخت و ساز تغییر پیدا کرد، عکاسی معماری نیز تکامل یافت. در طول قرن‌های اولیه تا اواسط قرن ۲۰، عکاسی معماری خلاقانه‌تر شد. عکاسان جدید در کار خود از ترکیب خطوط مورب و سایه‌های برجسته و دیگر تکنیک‌ها استفاده می‌کردند و بر تجربیات خود می‌افزودند. در اوایل دهه ۱۹۵۰، معماران، عکاسان بیشتری را برای عکاسی استخدام کردند. تمام این اتفاقات به شناخته شدن عکاسی معماری به عنوان یک هنر میان مردم منتهی شد.

تکنیک عکاسی در معماری

یک اصل در عکاسی معماری توجه به عمق چشم‌انداز و کنترل پرسپکتیو ساختمان است که با رعایت این دو اصل می‌توان عکس‌های خلاقانه‌تری داشته باشید. با تأکید بر خطوط عمودی غیر همگرا (موازی)، عمود بودن صفحه لنز بر زمین، بدون در نظر گرفتن ارتفاع چشم دوربین، می‌توان این اصل از عکاسی را رعایت کرد. این کار را می‌توان با استفاده از دوربین‌های View Cameras، لنزهای تیلت-شیفت (Tilt/Shift) و یا Post-Processing انجام داد. به طور سنتی، دوربین‌های View Cameras را برای عکاسی معماری مورد استفاده قرار می‌دهند زیرا آنها اجازه می‌دهند که لنز نسبت به صفحه فیلم کج یا جابجا شود و همچنین پرسپکتیو را کنترل می‌کند.

در عکاسی معماری مثل عکاسی منظره، به عمق میدان توجه می‌شود که هم نمای جلوی عکس و هم پس‌زمینه عکس دارای بیشترین فوکوس و شارپ هستند. اخیراً دوربین‌های تک لنز دیجیتال (DSLR) در زمینه عکاسی معماری مورد استفاده قرار گرفته‌اند که این دوربین‌ها همانند لنزهای تیلت-شیفت (Tilt/Shift) دارای فواصل کانونی مختلف و دارای لنزهای جدا شونده هستند.

انواع عکاسی معماری

همان‌طور که در تعریف عکاسی معماری گفته شد، در عکاسی معماری، ساختمان‌ها مورد توجه عکاس قرار می‌گیرند؛ که به دو نوع عکاسی داخلی و خارجی تقسیم‌بندی می‌شود. اکثر تکنیک‌های مورد استفاده در هر کدام از این نوع عکاسی‌ها مشابه هم هستند، اما تفاوت‌هایی هم دارند و گاهی عکاس برای عکاسی از هر کدام از این دو نوع مجبور به استفاده از تجهیزات مختلف است. در ادامه به بررسی هر کدام از نمونه‌های عکاسی می‌پردازیم.

عکاسی معماری خارجی

در عکاسی معماری خارجی معمولاً از نور روز در دسترس استفاده می‌شود. در صورتی که در شب عکس‌برداری شود از نور محیط، از چراغ‌های خیابان، چراغ‌های ساختمان‌ها و حتی از نور مهتاب در تاریک‌ترین شرایط استفاده می‌کنند. در بسیاری از موارد، محوطه‌سازی اطراف ساختمان برای ترکیب کلی یک عکس مهم است و حتی گاهی اوقات لازم است ارتباط هماهنگ بین زیبایی یک ساختمان با محیط اطراف آن برقرار شود. در عکاسی معماری معمولاً عکاسان، گل‌ها، درختان، چشمه‌ها یا مجسمه‌ها را در پیش‌زمینه یک عکس قرار می‌دهند و از قدرت و توانایی آنها برای کمک به هدایت چشم به ترکیب و سوژه اصلی آن که ساختمان است، استفاده می‌کنند.

یکی دیگر از عکاسی‌های معماری خارجی، عکاسی هوایی است؛ عکاسی هوایی به گونه‌ای است که چشم اندازه‌ متفاوت و منحصر به فرد از ساختمان نشان می‌دهد. این می‌تواند شامل نشان دادن حدود ملک، مشخص کردن موقعیت مکانی در یک نقطه جغرافیایی و نشان دادن مناظر اطراف باشد.

عکاسی معماری داخلی

عکاسان معماری در عکاسی معماری داخلی از نورهای مکمل، فلش الکترونیکی “strobes” یا «چراغ‌های گرم» برای بهبود نور درون ساختمان و زیباتر شدن عکس‌ها استفاده می‌کنند البته آنان همچنین با کمک نور محیط که از طریق پنجره‌ها به فضای داخلی منتقل می‌شود و نیز وسایل روشنایی داخل ساختمان، عکاسی را انجام می‌دهند. یکی از ویژگی‌های عکاسی معماری داخلی این است که سوژه‌های اصلی ثابت و بدون حرکت هستند؛ بنابراین استفاده از ویرایش پس از پردازش (Post – Processing) برای رسیدن به یک روشنایی متعادل، حتی بدون هیچ‌گونه نورپردازی اضافی امکان‌پذیر است.

عکاسان معماری جهان

از جمله عکاسان اولیه تاریخ که راه را برای عکاسی مدرن هموار کردند می توان به «راجر فنتون»، «فرانسیس فریث» (خاورمیانه و بریتانیا)، «ساموئل بورن» (هند) و «آلبرت لووی» (ایالات‌متحده و اروپا) اشاره کرد و در نسل بعدی می‌توان از «ازرا استولر» (Ezra Stoller)و «جولیوس شولمن» (Julius Shulman) نام برد که در عکاسی معماری پیشگام بوندند. شولمن پس از اینکه تصاویری از خانه‌های Richard Neutra در کالیفرنیا گرفت، به یک عکاس معماری تبدیل شد و استولر نیز که فارغ التحصیل معماری بود معمولاً در سواحل شرقی آمریکا به عکاسی از بناها می‌پرداخت.

سازمان‌های تجاری حمایت کننده عکاسان معماری

امروزه حرفه عکاسی معماری توسط سه سازمان انجمن مستقل عکاسان معماری (AIAP)، انجمن بین‌المللی عکاسان معماری (IAAP)، انجمن عکاسان (AOP) اداره می‌شود. این مجموعه‌ها در تلاش هستند تا بهترین شیوه‌های عکاسی را آموزش و کسب ‌و کار سالم، ثبات، کیفیت و حفاظت از کپی ‌رایت را در بین عکاسان رواج دهند.