معماران ایرانی که در دنیا مشهور هستند را می شناسید؟
معماری یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین شکلهای هنر در سطح جهان است. معمارها با ایجاد ترکیبات و ساختارهای متفاوت در ساختمان و بناها، در کنار کارایی ساختمان به دنبالِ بیانِ پیامی مشخص به جامعه هستند. در هر دورهای از تاریخ، سبکی جدید در معماری مطرح شده است و معمارهای بسیاری با پیروی از آن سبک سعی کردهاند هنر و خلاقیت خود را به نمایش بگذارند. در این بین برخی از معمارهای ایرانی توانستهاند با خلق آثاری چشمگیر به شهرت جهانی برسند. در ادامه با چند تن از معمارهای معروف ایرانی ردپای آثار آنها را میتوان در کشورهای دیگر پیدا کرد، آشنا میشویم.
سید هادی میرمیران؛ معمار معروف ایرانی
میرمیران از معمارهای ایرانی معروف است که در سال ۱۳۲۳ در قزوین بهدنیا آمد. در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته معماری تحصیل کرد و پس از اتمام دوران تحصیل در دفتر فنی شرکت ملی فولاد ایران مشغول به کار شد. پس از ۱۴ سال تجربه در این دفتر، بهعنوان سرپرست واحد طراحی شرکت خانهسازی ایران و سرپرست واحد طراحی اداره کل مسکن و شهرسازی استان اصفهان مشغول بهکار شد.
هادی میرمیران برای حضورموثرتر در زمینه معماری، در سال ۱۳۶۴ به کمک همکاران خود، شرکت معماریاش را تاسیس کرد.
او در دنیای معماری سابقه تدریس در دانشگاههای ایران و طراحی چندین اثر ماندگار داخلی را دارد. اما آنچه باعث شده است رد پای میرمیران در کشورهای دیگر هم دیده شود، اجرای طرح سرکنسولگری ایران در فرانکفورت آلمان است.
این بنا از ورای دیوار بلند شیشهای دیده میشود که به خوبی روح فرهنگ و معماری ایران را به تصویر کشیده است. موقعیت زمین و اینکه به یک خیابان و پارک مشرف است، باعث شده است طراح، این دو فضای عمومی شهری را به هم متصل کرده و از درون بنای سرکنسولگری عبور دهد. بنابراین فضای سرکنسولگری به دو بخش مجزا یکی برای فعالیتهای هر روز و بخش دیگر برای فعالیتهای رسمی و دیپلماتیک کاربرد داشته باشد.
فرهاد احمدی؛ معمار مشهور به آبادانی
فرهاد احمدی یکی از معمارهای پرکار و خلاق ایرانی است که در سال ۱۳۲۹ در آبادان متولد شد. با استعدادی که در زمینه معماری داشت، توانست با رتبه برتر در مقطع کارشناسی ارشد از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغالتحصیل و بعد از چهار سال بهعنوان عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی مشغول به کار شود.
احمدی یکی از معمارهای معروف ایرانی است که تاثیر بسزایی در آبادانی کشور داشت و کار خود را با ساخت مجموعه مسکونی و خدماتی در مناطق محروم استان خراسان شروع کرد. حتی بعد از اتمام جنگ هشت ساله ایران و عراق، برای بازسازی مناطق جنگی به جنوب کشور رفت. ردپای احمدی را میتوان در شهرهای مختلف ایران برای اجرای طرحهایی مانند ساختمان مرکز فرهنگی فرشچیان اصفهان، تالار شهرداری تبریز، بازطراحی جنوب میدان نقش جهان، کتابخانه ملی ایران در تهران و بسیاری دیگر پیدا کرد. اما احمدی در خارج از ایران هم طرحهای ماندگار بسیاری دارد که هنر معماران ایرانی را به خوبی نمایش میدهد.
از آثار معمار معروف ایرانی، فرهاد احمدی در کشورهای دیگر میتوان به غرفه ایران در نمایشگاه بین المللی اکسپو ۸۵ در تسکوبا، غرفه ایران در نمایشگاه بین المللی ۱۹۹۰ در دوبی، غرفههای جهانگردی در نمایشگاه های ITB سال ۱۹۹۲ در میلان و برلین، ساختمان سفارت ایران در سئول و استکهلم اشاره کرد.
ساختمان سفارت ایران در سئول
احمدی ساختمان سفارت سئول را برمبنای درک خود از فرهنگ و آداب و رسوم ایران طراحی کرده است. در این طرح، چهار برج از مصالح سخت که به نوعی نماد چهار ستون عالم است، وجود دارد. از شیشه در بیشتر بخشهای ساختمان استفاده شده است؛ درنتیجه نور یکی از فاکتورهای مهم در ساختمان بهشمار میرود.
در فضای ساختمان چهار عنصر پاسیو، آتریوم و فضاهای باز و بسته وجود دارد که با استفاده از مصالح معاصر یعنی شیشه، فولاد و بتن در درون سه پل اجرا شدهاند. آتریوم مرکزی ساختمان، کف شیشهای راهروها و حتی آسانسور شفاف هستند و نور بهخوبی در تمام ساختمان منتشر میشود.
در نمای بیرونی، پرده حصیربافت از جنس فولاد ضدزنگ میان برجها قرار گرفته است که نمادی از حجب شرقی است و حفظ امنیت ساختمان را هم برعهده دارد. ساختمان سفارت، توسط خندقی از محیط بیرونی جدا شده است که یک پل، رابطه فضای داخلی ساختمان با محیط بیرون را برقرار کرده است.
بهرام شیردل؛ معماری بر محور تجربه
بهرام شیردل دیگر معمار معروف ایرانی است که در سال ۱۳۳۰ در تهران بهدنیا آمد. هنر معماری را در اصفهان و زیر نظر یک استاد ایرانی آغاز کرد ولی برای عمیقتر شدن در این تخصص تصمیم گرفت به کانادا مهاجرت کند. او در سال ۱۹۷۸ از دانشگاه تورنتو در رشته کارشناسی حرفهای معماری فارغالتحصیل شد؛ اما همچنان تشنه یادگیری بیشتر در این زمینه بود. پس به آموختههای این دوره اکتفا نکرد و برای تحصیل در کارشناسی ارشد معماری زیر نظر دنیل لیبسکیند (معمار برجسته یهودیالاصل که موزه یهود برلین از آثار مشهور و ماندگار اوست) به آکادمی هنر کرنبروک در میشیگان رفت.
پس از اتمام تحصیلات در دانشگاههای بسیاری مانند دانشگاه تگزاس، شیکاگو، اوهایو، میامی، هیوستون، هاروارد و برخی موسسههای آموزشی دیگر به تدریس معماری به علاقهمندان این حوزه پرداخت.
شیردل که دغدغه اصلی او تولید به دست معمارهای ایرانی بود، در سال ۱۳۷۴ به ایران بازگشت و فعالیتهای خود را در ایران با هدف تولید بناهایی که در معماری جایی برای حرف دارند، ادامه داد.
بهرام شیردل برای تفسیر معماری از عبارت تسخیر نیروها استفاده کرده است. به عقیده او معمار باید نسبت به نیروهای اجتماعی، اقلیمی، جغرافیایی و دیگر نیروها حساس باشد و بتواند این نیروها را به معماری تبدیل کند. شاید به همین دلیل است که از تکرار و کپی آثار معماران جهانی در ایران شکایت میکند و اصرار دارد معمارهای بااستعداد ایرانی بهدنبال طراحی و ساخت بناهای مخصوص به خود باشند.
شیردل که سابقه تدریس در دانشگاههای بسیاری را دارد معتقد است یک استاد معماری باید مبانی نظری خودش را داشته باشد و آنچه را که عملا تجربه کرده است را به دانشجویان و علاقهمندان معماری بیاموزد. بهرام شیردل در معماری فولدینگ که از سبکهای معماری در اواخر قرن گذشته است و هدف اصلی آن حذف سلسه مراتب است، دارای سبک است. او در طول سالهای فعالیتش در زمینه معماری توانسته بر افراد زیادی ازجمله هادی میرمیران که خود از معمارهای برجسته ایران است، تاثیر بگذارد.
او در طول سالهای اقامت در امریکا و اروپا، در کنار تدریس در دانشگاه بهصورت حرفهای در زمینه معماری هم فعال بود. در لسآنجلس دفتر مهندسان مشاور آکسرونو را تاسیس کرد و بعد از مهاجرت به لندن فعالیتهای خود را در دفتر مهندسان مشاور شیردل و کیپنیس ادامه داد. حاصل فعالیتهای او در دفتر مهندسی و روابط گسترده بینالمللی، مشارکت در طراحی آثار معروف جهانی همچون موزه ملی اسکاتلند، طراحی شهری در متاپولیس لوسآنجلس، مسابقه کتابخانه اسکندریه، مسابقه تالار همایش نارا، کتابخانه کانسای ژاپن، میدان ژاک کارتیه کانادا و بازسازی شهری سمرقند ازبکستان بود که تجربههای زیادی را برای او به ارمغان آورد.
کتابخانهٔ اسکندریه مصر
موزه ملی اسکاتلند
کدام یک از معمارهای معروف ایرانی را می شناسید؟
با توجه به محدودیت این مطلب فقط توانستیم سه نفر از معمارهای ایرانی معروف که در پروژههای خارجی شرکت کردهاند را معرفی کنیم. مسلما در لیست معمارهای معروف و تاثیرگذار ایرانی اسامی زیادی وجود دارد که باید با پروژهها و فعالیتهای آنها آشنا باشیم. پس این بار شما برای ما از معمارهای معروفی که با ایدهها و نوع تفکرشان آشنا هستید، بگویید. منتظر حرفهای شنیدنی شما از معمارهای معروف ایرانی در بخش کامنتها هستیم.